CẨM NANG DU LỊCH CÔNG VIÊN DI SẢN LÀNG GÒ CỎ
Nếu bạn đang tìm kiếm một không gian để sống chậm lại, tạm gác những bộn bề náo nhiệt chốn thành thị để tìm về với thiên nhiên, với cuộc sống bình yên nơi thôn dã, kiếm tìm những giá trị đích thực của cuộc sống và thỏa nỗi khát khao được tìm hiểu về văn hóa, lịch sử hàng ngàn đời, thì Gò Cỏ chính là nơi dành cho bạn. Nằm ở vị trí trung tâm của không gian văn hóa Sa Huỳnh thuộc phường Phổ Thạnh, thị xã Đức Phổ, cách thành phố Quảng Ngãi khoảng 60 km về phía Nam, Gò Cỏ là một ngôi làng ven biển còn giữ nguyên được những nếp nhà mộc mạc, bình dị, gành đá hàng trăm triệu năm, thiên nhiên hoang sơ cùng những dấu tích còn sót lại của thời kỳ người Chăm Pa từng sinh sống. Không những thế, đây còn là một ngôi làng giàu truyền thống cách mạng với những con người kiên cường bám đất giữ làng trong suốt hai cuộc chiến tranh dữ dội của thế kỉ 20. Với những giá trị về cảnh quan, địa chất, văn hóa, lịch sử cùng những tài sản quý giá từ rừng vàng biển bạc và đời sống tinh thần phong phú của cộng đồng bản địa, làng Gò Cỏ xứng đáng là một điểm đến hấp dẫn trong di tích Quốc gia đặc biệt Văn hoá Sa Huỳnh. Ngôi làng giờ đây đang chuyển mình khoác lên tấm áo mới mang tên Công viên di sản làng bởi nơi đây tích hợp đầy đủ các giá trị của một công viên địa chất thu nhỏ ở quy mô của một ngôi làng. Bài viết bên dưới sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết dành cho hành trình khám phá Công viên di sản làng Gò Cỏ.
Bãi biển và gành đá hàng trăm triệu năm tại làng Gò Cỏ
1. Lên lịch đi Gò Cỏ ?
Khí hậu ở Gò Cỏ chia làm hai mùa rõ rệt do ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc và Tây Nam.
Mùa khô (mùa hè) bắt đầu từ khoảng tháng 4 đến đầu tháng 9. Mùa này hầu như khô ráo, biển êm, trong xanh, nắng đẹp. Đây cũng là thời điểm thích hợp nhất để du lịch Gò Cỏ. Vào đỉnh điểm của mùa nắng khoảng tháng 6 & 7, thời tiết trưa và chiều nắng mạnh, do đó du khách đến làng cần mang theo áo khoác che nắng, mũ, bình nước và kem chống nắng. (Lưu ý: Biển tháng 4&5 vẫn còn lạnh, nhưng trời đã nắng ráo, do đó bạn có thể cân nhắc việc đến tắm biển). Mùa này, nếu bạn dự định đón bình minh trên biển ở Gò Cỏ, bạn nên có mặt trước 05h20 và buổi chiều để ngắm hoàng hôn đẹp nhất thì khoảng 06h.
Mùa mưa (mùa đông) kéo dài khoảng từ tháng 10 đến tháng 2. Mùa này có thể có những cơn bão lớn kèm theo cái lạnh, biển động. Tuy nhiên do vị trí nằm trên gò cao, hình thái khu vực giống như một lòng chảo được che chắn bởi đồi núi xung quanh, nên Gỏ Cỏ cũng không bị ảnh hưởng nhiều bởi bão lũ. Tháng 3 đã không còn những cơn mưa, thời tiết dễ chịu, mát mẻ nhưng biển vẫn động, chưa thích hợp để tắm biển.
Lưu ý: Bạn nên dành ít nhất 2 ngày để có thể check-in hết các điểm tham quan trong khu vực làng. Nếu bạn có nhiều thời gian hơn, có thể dành 4-5 ngày ở Gò Cỏ để cảm nhận rõ nhất cuộc sống sinh hoạt thường ngày cùng người dân địa phương.
2. Phương tiện đến Gò Cỏ ?
Công viên di sản làng Gò Cỏ nằm trong dải đất Sa Huỳnh, theo cách gọi lâu đời của người dân địa phương, do đó khi hỏi đường đến Gò Cỏ, bạn nên đề cập đến Sa Huỳnh thì người địa phương sẽ dễ hình dung để chỉ đường cho bạn hơn. Các phương tiện để tới Gò Cỏ bao gồm:
Máy bay
Nếu muốn tiết kiệm thời gian, máy bay sẽ là lựa chọn tối ưu cho du khách. Bạn có thể bay tuyến Hà Nội/Hồ Chí Minh – Chu Lai của Vietjet và Vietnam Airline và di chuyển từ sân bay Chu Lai tới thành phố Quảng Ngãi cách khoảng 40km. Sau đó, bạn đi xe buýt tuyến số 2 thành phố Quảng Ngãi tới Sa Huỳnh khoảng 1 giờ 30 phút. Việc bắt xe buýt khá thuận tiện với giá vé chỉ dao động từ 7,000 VNĐ– 34,000 VNĐ. Ngoài ra bạn có thể chọn hạ cánh ở sân bay Phù Cát-Bình Định, sau đó di chuyển đến làng bằng xe khách hoặc thuê xe ô tô.
Xe khách
Xe khách cũng là một phương tiện khá thuận tiện để tới Gò Cỏ. Nếu du khách xuất phát từ phía Bắc có thể chọn các nhà xe như Hoàng Long, Sao Vàng, Chín Nghĩa, Phương Trang với giá vé chỉ dao động khoảng 400,000 – 550,000 VNĐ/1 người. Còn nếu du khách xuất phát từ phía Nam có thể ra bến xe miền Đông mua vé đi Sa Huỳnh, Quảng Ngãi của các hãng như Chín Nghĩa, Phương Trang, Tuấn Tú, Rạng Đông, Hoàng Huy…trong đó Chín Nghĩa là hãng xe phổ biến lớn nhất Quảng Ngãi. Giá vé cũng dao động tương tự như từ miền Bắc vào. Du khách lên xe từ chiều hôm trước và chỉ ngủ một đêm là sáng hôm sau đặt chân tới làng Gò Cỏ - Sa Huỳnh.
Tàu hỏa
Khi chọn phương tiện này bạn sẽ chọn điểm đến là ga Đức Phổ hoặc ga Quảng Ngãi, và sau đó xe đi xe buýt số 2 vế ngã ba Cây Xoài (TDP Long Thạnh I) trên đường quốc lộ rồi bắt xe ôm vào trong làng chỉ khoảng 5 phút. Đối với đoàn du khách đi xe ô tô từ 7-35 chỗ có thể chạy thẳng từ cung đường mới ven đầm An Khê vào trong làng và đậu xe tại điểm dừng chân đầu làng. Còn nếu bạn đi bộ từ ngoài ngã ba vào có thể đi thẳng tới điểm trường mầm non phường Phổ Thạnh, rẽ vào theo hướng mũi tên chỉ làng Gò Cỏ hoặc hỏi người dân hướng dẫn tới làng Gò Cỏ. Quãng đường đi bộ từ ngoài vào sẽ mất khoảng 15 phút.
Xe máy
Đối với những ai yêu thích phượt đường dài thì chạy xe máy đến làng Gò Cỏ cũng là một hình thức trải nghiệm thú vị. Tuy nhiên với diện tích nhỏ và cũng để giữ một không gian yên tĩnh, không khói bụi cho làng, Gò Cỏ sẽ thích hợp đối với hình thức đi bộ tham quan trong làng, do đó bạn chỉ nên dừng đỗ xe tại điểm giữ xe đầu làng.
Các số điện thoại cần biết
Văn phòng Hợp tác xã Du lịch cộng đồng làng Gò Cỏ: 0255 6288 111 và 0963.883.663
(để sắp xếp homestay và dịch vụ cho du khách)
Ban an ninh tổ dân phố Long Thạnh 2: 0905 475 099
Tổ trưởng Tổ dân phố Long Thạnh 2: 039 8312 944
3. Đến Gò Cỏ tham quan những gì ?
Nằm ở vị trí trung tâm của di tích Quốc gia đặc biệt Văn hoá Sa Huỳnh, Gò Cỏ là miền đất của những nền văn hóa cổ, của gành đá hàng trăm triệu năm tuổi, của những con người mộc mạc giản dị mà cần cù, tháo vát, kiên cường trước những thách thức của thiên nhiên khắc nghiệt và chiến tranh dữ dội. Nơi đây đã chứng kiến sự tiếp biến của ba nền văn hóa Sa Huỳnh (khoảng 2000-3000 năm trước), sau đó là người Chăm Pa (từ thế kỷ VII – thế kỷ XV) và sau đó là người Đại Việt cho đến ngày nay.Các chuyên gia về khảo cổ học và sử học đã khẳng định sự tiếp biến của những nền văn hóa này thông qua các di tích được phát hiện tại khu vực Gò Cỏ và một số khu vực lân cận xung quanh.
Ngư dân ra khơi sớm trên biển Gò Cỏ
Công trình bằng đá – Dấu tích về sự tồn tại của người Chăm Pa
Tới Gò Cỏ, bạn có thể dễ dàng nhận thấy đá hiện diện khắp mọi nơi trong làng. Đá là chất liệu để hình thành nên các công trình gắn với cuộc sống sinh hoạt của người dân như bờ rào, giếng cổ, bờ suối, đường đá cổ. Những công trình này, cùng nhiều dấu tích khác bằng đá còn sót lại trên khắp dải đất Sa Huỳnh như bia ký, cầu đá, giếng Chăm vuông…là minh chứng cho sự tồn tại của người Chăm Pa, lớp người đã sinh sống trên dải đất Sa Huỳnh trước khi người Việt di cư tới.
Giếng cổ đá
Hiện còn tồn tại 12 giếng cổ được phân bố rải rác trong phạm vi Công viên di sản làng Gò Cỏ. Đặc điểm chung của các giếng là thành giếng được tạo bởi đá granite xếp tầng một cách tự nhiên, vừa khít, không cần đẽo gọt hay dùng xi măng. Giếng được xây trên nền đá cứng, trên miệng các mạch nước ngầm và bên các con suối nhỏ chảy từ vùng gò cao. Trong 12 giếng cổ, một vài giếng được hình thành từ thời kì người Chăm Pa còn sinh sống tại làng (khoảng từ thế kỷ VII đến XV). Trước khi tổ tiên của người dân Gò Cỏ tới sinh sống tại làng, họ đã thấy sự tồn tại của những giếng này, đó là các giếng: giếng bà Thướng (nằm ở khu vực xóm dưới, cạnh bụi tre), giếng bà Mia (gần nhà bà Toàn), giếng ông Lịch (nằm gần Homestay Cây Ổi). Các giếng được gọi theo tên của người chủ vùng đất mà giếng đặt tại đó. Miệng giếng đã được người dân trám xi măng để tạo sự an toàn cho trẻ nhỏ khu vực gần đó. Còn lại là các giếng do người Việt đào và kế thừa lối kiến trúc của giếng Chăm, tức là kiến trúc đá xếp tầng với vị trí giếng trên các mạch nước ngầm. Có thể kể đến một số giếng đẹp như giếng ông Đường, giếng ông Quảng, giếng Bồ Đề, giếng ông Liên, giếng ông Tích,…
Tham khảo chi tiết về giếng cổ tại đây.
Hang, hầm đá trú ẩn – Qúa khứ dữ dội của bom đạn chiến tranh
Công viên di sản làng Gò Cỏ đẹp vì sự hoang sơ và yên bình, nhưng thật khó để tin rằng nơi đây từng là nơi bị tàn phá dữ dội của bom đạn trong thời chiến. Ký ức về chiến tranh vẫn còn hiện rõ trong lời kể của mỗi người con Gò Cỏ và hiện hữu trong những hang, hầm trú ẩn bằng đá còn lại trong làng. Đầu tiên có thể kể đến hầm đá trong nhà bà Chín, chủ nhà homestay Hầm Đá. Bà năm nay đã ngoài 90 tuổi, là mẹ liệt sĩ. Nếu gặp bà ở nhà, đừng ngại ghé vào nhà bà chơi, thăm hầm đá và ngồi nghe bà kể chuyện những năm chiến tranh ở làng. Ngoài hầm đá nhà bà Chín còn có các hầm đá khác xung quanh làng như Hầm trốn pháo số 1&2, hang cây Thị. Các hầm trốn pháo đều là hầm đá tự nhiên, có miệng hẹp, bên trong sâu khoảng 1-3m, chứa được từ 15-20 người, đều là nơi che chở, trú ẩn cho các gia đình khi làng bị bom đạn bắn phá.
Con đường đá cổ Chăm
Nhiều thế hệ Gò Cỏ đã truyền lại cho con cháu rằng đây là con đường đá cổ được hình thành từ thời kỳ của người Chăm Pa, cụ thể năm nào không ai biết. Con đường bắt đầu từ khu vực Xóm trên của làng Gò Cỏ kết nối với bãi biển tổ dân phố Thạnh Đức 1, nơi có di tích bia ký Chăm Pa hàng nghìn năm tuổi. Đi trên con đường này vào những ngày hè, bạn sẽ bắt gặp cả một không gian sống động của thiên nhiên với nhiều loại cây rừng bụi, nào dứa dại, chà là, chùm chài dúi dẻ, ổi, ô rô gai, chõi, xen với tiếng chim, tiếng ve của mùa hè.
Lưu ý: Vào mùa hè nắng nóng, nếu bạn có dự định khám phá đường đá cổ Chăm, bạn nên khởi hành vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát để có trải nghiệm tốt nhất.
Làng Hang Dơi (làng hoang, hay làng ma) – Qúa khứ của những nếp nhà
Làng Hang Dơi thực chất là một bộ phận của làng Gò Cỏ (một trong bốn xóm, gọi là xóm trong). Làng được đặt theo cách gọi của người địa phương Gò Cỏ vì trong làng có một hang dơi. Đi từ điểm dừng chân gửi xe ở đầu làng, bạn tiến về đằng trước khoảng 20m sẽ thấy một lối đi dẫn lên làng Hang Dơi. Người dân trong làng đã bỏ đi vì nghèo đói, vì chiến tranh, để lại những ngôi nhà đổ nát, hoang vắng, có chút kì bí, lại có chút thương xót. Đồ vật trong nhà dường như vẫn còn được giữ nguyên, từ chiếc giường, chiếc gương, cái lược, bàn ăn, khiến ta hồi tưởng về cuộc sống của nếp nhà xưa.
Nhà tranh vách đất- Không gian sinh hoạt truyền thống ngày xưa
Ngoài những kiến trúc bằng đá do người Chăm Pa lưu lại, hiện nay tại làng Gò Cỏ còn một điểm hấp dẫn và thu hút khách tham quan – đó chính là những homestay được xây dựng theo lối kiến trúc truyền thống – nhà tranh vách đất. Không gian sinh hoạt ngày xưa được người dân nơi đây tái hiện lại một cách chân thực và sâu sắc nhất. Những mái nhà lợp bằng lá tranh, những vách nhà được xây bằng tre (mầm-trĩ) và được trét ngoài bằng đất sét trộn rơm rạ và nước… nội thất bên trong đa phần được chế tác từ tre là chủ yếu. Cùng với lối sống và cách sinh hoạt vốn như đã ngưng đọng lại từ người Chăm và người Sa Huỳnh xưa, tất cả sẽ mang lại cho du khách cảm giác gần gũi và chân thực. Cuộc sống không khói bụi và không có những âm thành xô bồ nơi thành thị, không khí trong lành, yên tĩnh là điều du khách có thể tận hưởng tại làng Gò Cỏ.
Gành đá – Kiệt tác của thiên nhiên, ngôi nhà của các loài sinh vật biển
Gắn liền với bãi biển là gành đá 250-400 triệu năm tuổi (cùng thời kỳ khủng long còn tồn tại). Quá trình hình thành núi lửa, phong hóa tự nhiên cùng các tác động khác của sóng biển đã tạo ra những phiến đá với đủ loại màu sắc, hình khối khác nhau. Thức dậy thật sớm để đi nhảy ghềnh khi bình minh vừa ló dạng cũng là một trải nghiệm lý thú. Nếu để ý kỹ, du khách sẽ phát hiện ra những khối đá hình con voi, chiến binh, bãi trứng khủng long,…cùng những loài cây mọc len lỏi trong những khối đá như cây phong ba, rau muống biển, dứa rừng, lưỡi hùm…Không chỉ là nhà của nhiều loại thủy sản như nhím biển, hàu, nha, ốc, mực, cá, gành đá còn là nơi trú ẩn cho dân làng suốt những năm chiến tranh. Đi dọc gành đá, bạn sẽ phát hiện nhiều hang hóc tự nhiên gắn liền với những câu chuyện của làng Gò Cỏ như Sũng muối, Lúc Cúc, Bến Bà Thân, Giếng Ông Địa, Đầu Chọi,…
Để thấy được vẻ đẹp của gành đá một cách tuyệt vời nhất, bạn nên chọn trải nghiệm chèo thuyền nan vào lúc bình minh hay hoàng hôn. Đây là một trong những dịch vụ du lịch cộng đồng tại Công viên di sản làng Gò Cỏ, được thảo luận và xây dựng bởi chính các bác ngư dân – thành viên trong Hợp tác xã du lịch cộng đồng làng Gò Cỏ. Các bác ngư dân sẽ chở bạn lênh đênh trên chiếc thuyền nan tre truyền thống của chính mình đi ngắm gành đá hàng trăm triệu năm. Các bác ngư dân sẽ kể cho bạn nghe những câu chuyện về các hang hốc đá tự nhiên trong gềnh – nơi trú ẩn an toàn cho dân làng Gò Cỏ trong những năm chiến tranh. Ngoài ra bạn còn có thể ra khơi cùng các bác ngư dân để trải nghiệm bủa lưới vào khoảng 3 giờ sáng, sau đó lên thuyền đi ngắm ghềnh đá và trở lại làng bằng con đường trekking qua vùng đồi ven biển. Bạn có thể liên hệ văn phòng Hợp tác xã du lịch cộng đồng làng Gò Cỏ hoặc thông tin trên website để đặt hoặc được tư vấn dịch vụ tour trải nghiệm này.
Chi phí cho trải nghiệm chèo thuyền nan: 100.000 VNĐ/1 người (bao gồm cả lượt đi và về).
Gành đá làng Gò Cỏ
Gành đá làng Gò Cỏ là một điểm nhấn không thể bỏ qua trong chuyến hành trình khám phá tại Gò Cỏ. Đó là kết quả của quá trình phong hóa tự nhiên, các hoạt động đứt gãy, phun trào của núi lửa tạo nên những phiến đá nhiều màu sắc khác nhau với đủ loại hình thù kỳ thú có niên đại 250-400 triệu năm (cùng thời kỳ khủng long còn tồn tại).
4. Đến Gò Cỏ học gì ?
Bên cạnh những yếu tố tự nhiên về cảnh quan, địa chất cùng những dấu ấn tồn tại của sự tiếp biến văn hóa mạnh mẽ, làng Gò Cỏ còn hấp dẫn du khách bởi đời sống tinh thần phong phú của người dân thể hiện qua hoạt động sống bán nông-bán biển tồn tại qua nhiều thế hệ, qua điệu hát bài chòi mộc mạc đằm thắm cùng những món ăn đặc trưng làm từ nguyên liệu của biển và rừng địa phương. Trường cộng đồng làng Gò Cỏ là một chương trình giúp người tham gia có thể trải nghiệm rõ nhất những kĩ năng, hoạt động truyền thống gắn với sinh kế, văn hóa, lịch sử của người dân Gò Cỏ. Đặc biệt, “giáo án” của lớp học sẽ do chính người dân tự thảo luận xây dựng đồng thời người dân sẽ trực tiếp hướng dẫn du khách thực hiện các hoạt động của lớp học. Hiện tại, trường cộng đồng làng Gò Cỏ bao gồm các lớp học nấu ăn, đan lưới, làm nông dân và trò chơi dân gian. Chương trình thích hợp cho các đoàn sinh viên/học sinh bởi đây là cơ hội để các em có thể trải nghiệm thực tế các kĩ năng gắn với sinh kế, văn hóa của cộng đồng. Ngoài ra, các khách tham quan cũng có thể đăng kí các lớp học này để cùng trải nghiệm văn hóa với người dân địa phương.
Chi phí tham gia các lớp học của Trường cộng đồng làng Gò Cỏ dao động từ 25,000 – 70,000 VNĐ.
Các bạn sinh viên học đúc bánh xèo tại lớp học của Trường cộng đồng làng Gò Cỏ
Trải nghiệm đan lưới tại lớp học của Trường cộng đồng làng Gò Cỏ
5. Đến Gò Cỏ ở đâu ?
Hiện tại, tới Gò Cỏ, bạn có thể chọn lưu trú tại các homestay. 22 homestay với những tên gọi ấn tượng về đặc trưng của từng nhà sẽ thôi thúc bạn phải tìm câu trả lời từ gia chủ. Kiến trúc và cách bố trí trong gian nhà cũng như những đồ đạc sinh hoạt hầu hết đều được giữ nguyên nét giản dị, mộc mạc, truyền thống để bạn có thể cảm nhận văn hóa của một nếp nhà ở Gò Cỏ qua nhiều thế hệ. Hiện tại ngoài các homestay nhà cấp 4, các hộ dân ở Gò Cỏ đã xây dựng được các homestay nhà tranh vách đất. Đừng ngại ngần để xắn tay áo lên cùng các cô chú chủ nhà tham gia nấu một bữa ăn hay phụ giúp họ trong những hoạt động sinh hoạt thường ngày. Họ sẽ kể cho bạn nghe muôn vàn những câu chuyện thú vị về ẩm thực, văn hóa, lịch sử, sinh kế trên mảnh đất mà bao đời ông cha họ đã sinh sống. Để tham khảo các dịch vụ, bảng giá tại homestay cũng như để book phòng, bạn có thể click vào phần Dịch vụ hoặc liên hệ trực tiếp số điện thoại của văn phòng Hợp tác xã du lịch cộng đồng làng Gò Cỏ. Nếu bạn đến trực tiếp làng, bạn có thể tham khảo bảng giá dịch vụ được niêm yết tại mỗi homestay.
Homestay Hoa Giấy
Homestay Giếng Cổ
Lưu ý: Hầu hết các homestay đều không có điều hòa và chỉ sử dụng quạt. Bạn cần tự chuẩn bị đồ dùng cá nhân khi lưu trú tại homestay.
Chi phí lưu trú tại homestay nhà cấp 4 là 80,000đ/người và 300,000đ/1căn/2người đối với nhà tranh vách đất.
6. Đến Gò Cỏ ăn gì ?
Hiện tại, các homestay và nhà hàng cộng đồng đều cung cấp dịch vụ ăn uống. Các nguyên liệu phần lớn lấy từ các sản vật địa phương như các loại củ: khoai lang, bình tinh, nghệ, củ mì… hay từ thiên nhiên của biển và rừng Gò Cỏ. Có thể chia ẩm thực của làng thành 4 nhóm chính: Lưỡi long, hải sản, các loại củ, rau rừng.
Lưỡi long là loài cây phát triển tự nhiên ở Gò Cỏ nói riêng cũng như khu vực tỉnh Quảng Ngãi hay Quảng Nam, Bình Định nói chung, đây có thể được xem là thực vật bản địa của Gò Cỏ. Ngoài việc trồng lưỡi long làm hàng rào xung quanh nhà, người dân còn dùng lưỡi long như một thực phẩm để chế biến những món ăn dân dã như: canh lưỡi long cá thửng, canh lưỡi long nấu tôm, ngoài ra còn có mứt lưỡi long và gỏi lưỡi long, món ăn mới được người dân chế biến gần đây.
Hải sản ở biển Gò Cỏ phong phú và đa dang bốn mùa. Người dân Gò Cỏ cũng khéo tạo ra những món ăn thơm ngon, vừa bổ dưỡng lại vừa giữ được hương vị tươi ngon của hải sản. Một số món nhất định bạn phải thử như: chả nhum, chả trứng hàu sữa, cá cơm muồm, mực lá, canh lưỡi long, canh hàu lá giang, canh rong mứt, gỏi da cá, hến đầm An Khê xào,…
Thời tiết Gò Cỏ khắc nghiệt tưởng chừng như khó trồng trọt bất kì loại cây gì, nhưng kiểu đất pha cát đặc trưng ở đây lại rất thích hợp để trồng các loại củ. Khi ghé Gò Cỏ, nhất định, bạn phải thử một số món làm từ củ như: cơm ghé củ lang khô, bánh ít củ mì, củ lang trộn dừa khô,… hoặc mua về làm quà những sản phẩm địa phương như bột nghệ, bột mình tinh, rong biển, mứt lưỡi long.
Thảm thực vật tại các đồi núi xung quanh Gò Cỏ là nơi cung cấp một số loại rau là nguyên liệu để chế biến một số món ăn đặc trưng của Gò Cỏ như rau lủi luộc, rau sâm luộc, rau nghệ luộc, gà kho lá sống nhông, canh chua lá giang, rau chua lẻ trộn da cá….
Ngoài ra, bạn cũng nên thử một số món tráng miệng như: chè sương sâm, chè nha đam, chè trôi nước, bánh ít mì, nước dứa rừng, nước rong biển,….
Tham khảo chi tiết về giá cả thực đơn tại đây.
Trong hành trình khám phá Công viên di sản làng Gò Cỏ, nếu có thời gian, bạn có thể tham quan thêm một số điểm xung quanh như:
- Nhà trưng bày văn hóa Sa Huỳnh, đầm An Khê thuộc xóm Cát, cách Công viên di sản làng Gò Cỏ khoảng 5 phút đi xe máy hoặc 15 phút đi bộ. Các di chỉ khảo cổ học về người Sa Huỳnh cổ cách đây 3000 năm được phát hiện bên đầm An Khê đã được trưng bày một phần tại nhà trưng bày văn hóa Sa Huỳnh.
- Chợ Long Thạnh I-Chợ Nại (họp buổi sáng từ khoảng 4h) cách Gò Cỏ khoảng 10 phút đi bộ
- Chợ Sa Huỳnh, chợ lớn của khu vực Sa Huỳnh nằm trên quốc lộ, cách Gò Cỏ 15 phút bằng xe máy
- Bãi biển Vũng Bàng (thuộc tổ dân phố Thạnh Đức I, phường Phổ Thạnh), nơi có bia kí Chăm Pa với 10 dòng chữ Phạn chưa được giải mã. Bạn có thể men theo con đường đá cổ Chăm Pa đi từ làng Gò Cỏ cách khoảng 25 phút đi bộ hoặc 15 phút đi xe máy
- Bãi biển Hóc Mó cách Gò Cỏ khoảng 3 km
- Bãi biển Châu Me cách Gò Cỏ khoảng 16 km. Đặc biệt, nếu bạn có nhu cầu ăn hải sản ngon và rẻ, có thể ghé các hàng quán hải sản tại đây
- Hang Yến cách Gò Cỏ khoảng 16 km
- Thôn Đồng Vân, thôn miền núi duy nhất của phường Phổ Thạnh, còn giữ nguyên những nét hoang sơ như ruộng bậc thang, suối, đồng ruộng, núi rừng,….
- Làng Gốm Phổ Khánh, nơi có các làng nghề làm gốm Sa Huỳnh thủ công
Người dân đang làm gốm bằng bàn xoay
Bạn có thể tham khảo một số gợi ý lịch trình tour tham quan tại đây.
Lưu ý: Trong khu vực Công viên di sản làng Gò Cỏ, chỉ có hình thức lưu trú tại homestay là nhà dân. Ngoài ra, bạn có thể chọn lưu trú tại các khách sạn, nhà nghỉ tại Sa Huỳnh, cách Gò Cỏ khoảng từ 15-20 phút đi xe máy dọc theo quốc lộ về phía Nam.
Công viên di sản làng Gò Cỏ nằm trong cái nôi của không gian văn hóa Sa Huỳnh cách đây 3000 năm. Bên cạnh các di tích được tìm thấy tại làng như giếng cổ đá, bờ đá, đường đá cổ có liên quan đến sự tồn tại của người Chăm Pa, các chuyên gia còn phát hiện thêm các dấu tích ngoài làng như cầu đá Chăm, tháp Chăm, bia ký Chăm. Ngoài ra cách làng Gò Cỏ khoảng 1 km, tại khu vực đầm An Khê kéo dài từ xã Phổ Khánh và phường Phổ Thạnh, năm 1909, khoảng 200 mộ chum được khai quật minh chứng cho sự tồn tại của nền văn hóa Sa Huỳnh cổ 3000 năm trước. Bên cạnh các giá trị về di sản, địa chất, văn hóa, cảnh quan, con người là một yếu tố tạo nên giá trị cốt lõi của Công viê di sản làng Gò Cỏ. Mối liên kết cộng đồng bền chặt, cách ứng xử văn minh với thiên nhiên, tính kiên cường, bền bỉ trước những thách thức của chiến tranh, thời tiết khắc nghiệt cùng tinh thần lạc quan, thể hiện trong cuộc sống bình dị là lý giải vì sao qua bao biến đổi của thời đại, làng Gò Cỏ vẫn tồn tại sự hoang sơ và bình yên hiếm có. Những dịch vụ/sản phẩm du lịch cộng đồng tại Công viên làng Gò Cỏ vừa kết hợp những trải nghiệm khám phá các thắng cảnh, thiên nhiên tại Gò Cỏ, vừa giúp du khách có những trải nghiệm thực tế mang màu sắc văn hóa của người dân bản địa thông qua việc chính người dân là người thực hiện, xây dựng và phát triển những dịch vụ/sản phẩm này. Đây chính là điều tạo nên sự khác biệt cho du lịch cộng đồng làng Gò Cỏ.